Het regent in Nederland. De blaadjes vallen van de bomen en de kastanjes liggen op de grond, de herfst is nu dan echt begonnen… En ik ben past twee dagen terug uit Portugal, waar ik flink heb genoten. Ik houd van Portugees eten! Het was nog lekker warm, tussen de 25 en 30 graden. Maargoed, toch kon je in Lissabon op straat al warme kastanjes krijgen! Een echte herfst 'snack'.
Kastanjes worden in Portugal geoogst in de maanden oktober en november en de eigen oogst word verkocht op najaarsmarkten, of gewoon op straat. Voor het poffen van kastanjes is er elk jaar weer een apart feest op 11 november. De dag waarop in Nederland Sint Maarten wordt gevierd. Iedereen komt bij elkaar en er worden kastanjes gepoft. De oogst van kastanjes in Portugal is van uitstekende kwaliteit en er word veel naar gevraagd op de internationale markten (zowel voor verwerking als consumptie). Een universitaire onderzoeker van Villa Real heeft geconcludeerd dat Portugal de grootste producent van kastanjes kan worden, kijkend naar de waarde van de Portugese export. Jaarlijks word er zo’n 50 tot 60 miljoen euro verdiend aan de teelt van kastanjes. Het grootste deel wordt geëxporteerd. 35% van Portugal is op dit moment beplant met kastanjebomen. Portugal zou de export kunnen verhogen door meer kastanjes de produceren.
Kastanjes en de gezondheid
Kastanjes zijn meer dan de 'boodschappers' in de herfst. Op straat in Lissabon, heb ik een zakje kastanjes gekocht. Ze zijn lekker en bovendien ook nog eens gezond! Een kastanje bevat verschillende vitamines uit de B-groep en vitamine E en daarnaast bevat het de volgende mineralen: kalium, calcium, ijzer, fosfor, magnesium, koper en natrium. Kastanjes bevatten de nodige koolhydraten, vezels en eiwit. De noten bevatten ook vet, waarvan maar een heel klein deel uit verzadigde vetzuren bestaat (het slechte vet) en het grootste gedeelte uit onverzadigde vetten (de goede vetten). 100 gram kastanjes levert zo’n 188 kilocalorieën. Deze noten bevatten relatief minder calorieën dan andere noten. Bekijk de voedingswaarde van kastanjes hier.
Aangezien het najaar weer is begonnen en de stekelige bolsters met daarin de kastanjenoten uit de bomen vallen, kun je ook gewoon in Nederland kastanjes eten. Je zult ze niet zo snel kant-en-klaar krijgen, zoals in Portugal, maar je kunt ze zeker ook zelf poffen of roosteren! Het is wel van belang dat je weet welke kastanjes je wel en niet kunt eten. De eetbare kastanjes zijn de tamme kastanjes en de niet-eetbare zijn de wilde kastanjes, ook wel de paardenkastanje genoemd. Het grote verschil is dat de bolster van paardenkastanjes in tegenstelling tot de tamme kastanjes, minder grote en scherpe stekels heeft en er zit maar één ronde noot in de bolster. De tamme kastanjes bevatten vaak twee tot drie noten in de bolster. Ze zijn bovendien niet helemaal rond, maar hebben een platte kant met een wit rondje. Als je twijfelt tot wat voor soort de kastanjes behoren, kun je ze beter niet eten.
Je kunt de bruine schil van de kastanjes afhalen en direct rauw eten. Ze zijn dan nootachtig, maar je kunt ze beter eerst poffen, roosteren of koken om de smaak te verbeteren. Maak met een scherp mes een kruis op de bovenkant van de kastanjes, zodat de schil openbarst in de oven. De kastanjes leg je een kwartier in een voorverwarmde oven van 200 graden Celsius, tot de schil openbarst. Dit kun je ook doen in een pan met een klontje boter. Een andere manier is koken. Kook de kastanjes tien minuten in een pan met water. Het pellen van de kastanjes gaat gemakkelijker wanneer ze nog warm zijn. Je kunt ze los eten, maar ook verwerken in gerechten bij wintergroenten bijvoorbeeld of als kastanjepuree verwerken en in toetjes.
Bewaar de kastanjes voor gebruik op een droge plek, hoogstens een week. Als je niet weet of de kastanjes nog goed zijn, leg je ze in een bak water. De kastanjes die nog goed zijn, zinken naar de bodem en de kastanjes die niet meer goed zijn blijven drijven doordat ze zijn uitgedroogd op opgegeten van binnen door insecten.
Geen kastanjebomen of bossen in de buurt? Je kunt van oktober tot en met december ook naar natuurvoedingswinkels, Turkse winkels, toko’s of naar de markt! Gedroogde kastanjes en kastanjepasta en –puree zijn het hele jaar door te koop.
Geniet van deze gezonde herfstnoten!
