Onverzadigde vetzuren
De beste producten om te gebruiken voor frituren en bakken zijn producten met een hoog gehalte aan onverzadigde vetzuren. Hoe meer onverzadigde vetzuren een product bevat, hoe vloeibaarder het product is en hoe gezonder de samenstelling. Onverzadigde vetzuren helpen het cholesterolgehalte in het bloed te verlagen en daarmee de kans op hart- en vaatziekten. Verzadigde vetzuren daarentegen, verhogen het cholesterolgehalte en daarmee de kans op hart- en vaatziekten.
Om wat voor producten gaat het?
Bij het bakken gaat de voorkeur uit naar olie of zachte/vloeibare margarine uit een fles. Voor frituren kun je het best vloeibaar frituurvet (olie) gebruiken of gewone plantaardige olie, zoals zonnebloemolie, olijfolie of arachideolie. Vermijd vast frituurvet (zowel van plantaardige als dierlijke oorsprong)!
Welke oliën gebruik je wanneer?
Zonnebloemolie heeft een hoger rookpunt. Dat wil zeggen dat de olie pas bij hogere temperaturen instabiel wordt en er schadelijke stoffen ontstaan. Zonnebloemolie is dus uitstekend geschikt voor frituren. Het is wel zaak om de olie regelmatig in zijn geheel te vervangen (na maximaal 10 keer gebruik).
Olijfolie is een gezonde olie. Het bestaat uit enkelvoudig onverzadigde vetzuren en bevat veel natuurlijke antioxidanten zoals polyfenolen en vitamine E. De onverzadigde vetzuren verhogen samen met de polyfenolen het goede cholesterol en verlagen het ongezonde cholesterol. Olijfolie is echter instabieler dan zonnebloemolie. Deze olie is daarom iets minder geschikt om in te frituren. Voor bakken is de olie erg geschikt, maar gebruik hiervoor liever niet de extra vierge variant, omdat deze bij hogere temperatuur instabieler is dan gewone olijfolie. Extra vierge is wel erg geschikt om in salades te gebruiken.
Arachideolie is een zeer stabiele olie die uit pinda’s wordt gewonnen. Het heeft een hoog gehalte aan onverzadigde vetzuren en kan nog hogere temperaturen aan dan zonnebloemolie. Arachideolie is daarom uitermate geschikt om bij hoge temperaturen te wokken. Het nadeel is wel dat deze olie duurder is dan zonnebloemolie.
Kokosvet bestaat voornamelijk uit verzadigde (plantaardige) vetzuren en is daardoor goed bestand tegen hoge temperaturen. Kokosvet is dus erg geschikt om in te bakken, braden of frituren. Door het hoge gehalte aan verzadigde vetzuren is deze namelijk ongevoelig voor hitte en oxidatie door zonlicht of contact met zuurstof. Kokosvet is dus erg stabiel, gaat langer mee in de frituurpan dan gangbare frituuroliën en heeft doorgaans een natuurlijke houdbaarheid van wel twee jaar na productie. Gebruik kokosvet echter met mate. Door het hoge gehalte aan verzadigde vetzuren is deze namelijk minder gezond dan zonnebloemolie en olijfolie.
Samengevat
- Gebruik geen vaste vetten (harde plantaardige margarines en dierlijke vetten).
- Gebruik vloeibare producten (meer onverzadigde vetzuren), zoals olie of zachte/vloeibare margarine.
- Gebruik voor het frituren het liefst zonnebloemolie (of een frituurolie met vergelijkbare eigenschappen).
- Gebruik gewone olijfolie voor het bakken of braden en extra vierge olijfolie voor salades.
- Gebruik bij voorkeur arachideolie om in te wokken.
- Gebruik kokosvet voor bakken, braden of frituren, maar gebruik het met mate.
Bronnen
https://foodwatch.nl/laatste_nieuws/vraag_van_de_maand/januari_2013/index_nl.html
https://foodwatch.nl/foodwatch-nl/content/e38086/e39353/e44266/e44637/infowijzer_frituren_nl.pdf
https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/veelgestelde-vragen/kopen-bewaren-en-bereiden/waarin-kan-ik-het-beste-frituren-of-bakken-.aspx
